Inteligentny system zarządzania oświetleniem ulicznym ECO-GIS


Dzięki realizacji projekt pt. „Prace badawczo-rozwojowe nad opracowaniem innowacyjnego i inteligentnego systemu zarządzania oświetleniem ulicznym.” powstał system o następujących cechach:


  • Pełna integracja z Systemami Informacji Geograficznej GIS,
  • Możliwe oszczędności na poziomie od 40% do 75% w zużyciu energii elektrycznej w obwodach oświetleniowych (w zależności od typów systemów oświetleniowych),
  • Obniżenie dodatkowych kosztów eksploatacji i konserwacji sieci oświetleniowych do 50%,
  • Obniżenie strat wywołanych niskim współczynnikiem mocy obwodu oświetleniowego,
  • Możliwość podłączenia do każdej instalacji oświetleniowej: zarówno nowo projektowanej, jak i już istniejącej,
  • Programowanie i zdalne sterowanie systemami oświetleniowymi,
  • Dostęp w czasie rzeczywistym do danych na temat funkcjonowania urządzeń, jak np. bieżący pobór prądu oraz diagnostyka zarówno całego systemu jak i poszczególnych urządzeń,
  • Zbieranie za pośrednictwem czujników informacji np. na temat natężenia ruchu w określonym czasie,
  • Pełna kontrola nad wszystkimi systemami oświetleniowymi różnych typów - integralność działania z lampami sodowymi (wyładowczymi) oraz LEDowymi,
  • Niezależnie od elementów wykonawczych (lampa sodowa, LED, inna) system może być zastosowany do oświetlenia ulicznego wyposażonego w dowolne typy oświetlenia,
  • Programowanie systemu przekazuje informacje o aktualnym stanie oświetlenia, automatycznie powiadamia o usterkach oraz dostarcza dane o rzeczywistym zużyciu energii elektrycznej przez każdy obwód oświetleniowy stanowiący element systemu oświetleniowego,
  • Poprzez serwer centralny możliwe jest zdalne, a zarazem centralne nadzorowanie pracy całej instalacji,
  • Specjalne oprogramowanie pozwala nie tylko na konfigurowanie instalacji ale również na tworzenie raportów i zestawienie danych pomiarowych,
  • System stanowi platformę przekazywania informacji systemów inteligentnych miast (Smart City),
  • Precyzyjny regulator obwodów może obejmować obwód składający się z wielu punktów oświetleniowych,
  • System może być zastosowany w każdym rodzaju zabudowy drogowej i na wszystkich możliwych obszarach,
  • System może reagować na każdą fazę z osobna,
  • Bardzo szybka reakcja systemu na minimalne zmiany napięcia zasilającego, co w efekcie przekłada się na bardzo stabilny strumień świetlny,
  • Znaczne przedłużenie żywotności źródeł światła/opraw oświetleniowych/stateczników oraz precyzyjna kontrola nad zużyciem energii elektrycznej,
  • Wykorzystanie otwartych protokołów komunikacyjnych,
  • Zastosowanie regulatora mocy jako autonomicznej szafki sterowania oświetleniem ulicznym z funkcjami zegara astronomicznego

System instalowany jest w zależności od możliwości lokalizacyjnych oraz zapotrzebowania jako:


Zarządzany centralnie - Reduktor (szafa wolnostojąca) podłączony jest do kilku obwodów sieci oświetleniowej. Zarządza poszczególnymi obwodami - redukując moc. Komunikacja opiera się na standardach GSM i WIFI - rysunek nr 2.

Zarządzany siecią rozproszoną - Point Driver Slave (jednofazowy reduktor miejscowy - usytuowany w poszczególnej lampie oświetleniowej) - monitoruje działanie i moc poboru energii elektrycznej. Komunikuje się z Point Driver Master za pomocą fal radiowych. Point Driver Master przekazuje dane do modułu GSM/ WIFI - rysunek nr 3.


Rys. 1. Schemat budowy systemu


Rys. 2. System zarządzania centralnego


Rys. 3. System zarządzania rozproszonego


Centralnym punktem w każdym przypadku jest „Baza” czyli serwer ze specjalnie zaprojektowanym do realizacji wszystkich zadań oprogramowaniem.

Proces gromadzenia i przetwarzania danych pomiarowych w bazie obrazuje następujący schemat.


Rys. 4. Schemat przepływu informacji w bazie


W ramach projektu wykonano oprogramowanie w którym analiza wyższego rzędu może być wspomagana Sztuczną Siecią Neuronową (SSN) a utworzone oprogramowanie serwerowe zawiera takie elementy jak:

  • monitorowanie za pomocą zintegrowanych komponentów,
  • analiza oraz przetwarzanie za pomocą zintegrowanych komponentów
  • procesy uczenia się
  • sterowanie zintegrowanymi komponentami
  • przechowywanie danych

System zintegrowany został z Systemami Informacji Geograficznej GIS.

Przykładowe dane przekazane do systemu inwentaryzacji miasta Świętochłowice przedstawiają poniższe rysunki.

Rys. 5. System GIS miasta Świętochłowice z zaimportowanymi danymi o urządzeniu z bazy systemu ECO-GIS.


Rys. 6. Sposób przekazania informacji – link indywidualny klienta.


Rys. 7. Przykładowe zestawienie informacji udostępnionych z systemu ECO-GIS do gminnej bazy inwentaryzacji.


Badania zaprojektowanego systemu zarówno w warunkach laboratoryjnych jak i rzeczywistych pozwoliły na porównanie istniejących systemów redukcji z innowacyjnym systemem ECO-GIS. Wyniki oszczędności z poszczególnych próbach przedstawiają bezpośrednie oszczędności wynikające z opłat za energie elektryczną. Wynik końcowy zawiera dodatkowo szacunkowe oszczędności pośrednie wynikające z obniżonych kosztów eksploatacji.

Przykładowe testy w obwodzie oświetleniowym na terenie gminy Żywiec pokazały, że w tym konkretnym testowanym obwodzie zastosowanie innowacyjnego systemu ECO-GIS pozwoliłoby na uzyskanie 48%. Wynik ten będzie jednak w każdym obwodzie inny i zmienny w ciągu roku ze względu na wiele czynników mających na niego wpływ.

Tabela nr 1. Wyliczenie oszczędności podczas testów w warunkach rzeczywistych



Rys. 8. Procentowy podział uzyskanych oszczędności w poszczególnych testach.


Przykładowe dane z powyższych testów prezentowane na platformie systemu ECO-GIS przestawiają poniższe rysunki

Rys. 9. Mapa lokalizacji zamontowanego reduktora 3x 16A w miejscowości Żywiec

Sterowanie natężeniem oświetlenia przez sieć neuronową- test 7.


Rys. 10. Przebiegi napięć i prądu


Rys. 11. Przebiegi mocy i energia


Rys. 12. Przebiegi natężenia oświetlenia i ruchu


Zbiorcze wyniki poszczególnych przebiegów z 7 testów

Rys. 13. Przebiegi napięć i prądu – 7 dni.


Rys. 14. Przebiegi mocy i energii - 7 dni


Rys. 15. Przebiegi natężenia oświetlenia i ruchu - 7 dni


W ramach projektu przeprowadzone zostały również badania natężenia oświetlenia otoczenia punktu świetlnego oraz oświetlenie generowane przez ten punkt oraz badanie zależności strumienia świetlnego od napięcia zasilania lamp rożnego typu.

Charakterystyki fotometryczne opraw oświetleniowych (rozsył światłości) zostały określone za pomocą goniofotometru komputerowego w układzie płaszczyzn Cy. Kąty pomiędzy płaszczyznami pomiarowymi co 5 stopni, kąt w płaszczyznach pomiarowych co 2,5 stopnia. Przykładowe wyniki przedstawia rysunek po prawej.

Rys. 16. Rozsył światłości oprawy MALAGA SGS 102 K
Rozsył światłości nie zmieniał się mimo zmiennych napięć.


Pomiar parametrów i charakterystyk kolorymetrycznych światła emitowanego przez oprawy wykonano za pomocą spektrometru GL Spectis 5.0 Touch przy zasileniu opraw oświetleniowych zmiennym napięciem od 230V do 195V co 5V. Przykładowe wyniki przedstawia rysunek po prawej.

Wyniki wskazują na brak zależności barwy światła od napięcia zasilania lamp.

Rys. 17. Charakterystyka kolorymetryczna promieniowania oprawy MALAGA SGS 102 K.

Wyniki badania zależności strumienia świetlnego od napięcia zasilania lamp różnego typu przestawia tabela z wykresem.

Tabela nr 2. Badanie stabilności strumienia świetlnego


Wykres nr 1. Zmiana strumienia świetlnego względem obniżenia napięcia